İstanbul İlinde Çocuk Dostu Kent İçin Mekan, Çevre, Tasarım, Gelişim Eksenli Bir Proje
Esenler Belediyesi yaşanabilir ve sürdürülebilir bir ilçe kurgularken, çocukların gelişimlerini oyunla destekleyecek, yaşadıkları mekânda iletişimini ve aidiyet duygusunu güçlendirecek, ailelerin çocuklarıyla ilgili algıladığı en büyük tehdit olan güvenlik kaygısını sonlandıran bir proje geliştirmiştir. Türkiye’de bir ilk olan “Çocuk Sokağı” projesinin Esenler’de ve İstanbul’un diğer ilçelerinde, Türkiye’nin bütün şehirlerinde yaygınlaştırılması için tanıtılması ve bu konuyla ilgili öneriler getirilmesi amaçlanmaktadır. Esenler İlçesi Menderes Mahallesi 330. Sokakta yaşayan 595 kişiden 218’i gerçekleştirilen plebisitte oy kullanarak bu sokağın Çocuk Sokağı olmasına %85,7 oranında ‘Evet’ demişlerdir. Esenler İlçesi Menderes Mahallesi 330. Sokakta bulunan ve 500 metre uzunluğundaki Çocuk Sokağı içerisinde; Çocuk Oyun Düzenekleri, Oyun Merkezi, Çocuk Kütüphanesi, Çocuk Sineması, Esma Biltaci Anne Çocuk Kampüsü yer almaktadır.
11 Eylül 2014 tarihinde açılan Esenler Çocuk Sokağı; trafiğe kapalı ve ailelerin sokakta oynayan çocuklarını internet üzerinden 24 saat izleyebildikleri, çocuklar için güvenli, eğlenceli, eğitici, öğretici bir mekân olmuştur. Çalışmanın amacı; Çocuk Sokağı’nı kullanan çocukların ve annelerinin memnuniyetlerini araştırmak ve onların istek ve önerilerini ortaya çıkarmaktır. Araştırmanın sonuçları ile açılması planlanan yeni çocuk sokakları için farklı öneriler geliştirerek bu konuda yapılacak bilimsel çalışmalara katkıda bulunacağı düşünülmektedir.
Çocuk Sokağı kullanıcıları olan çocuk ve annelere yapılan anket ve ölçek çalışması sonucu elde edilen istatistiksel değerlendirme sonuçlarına göre mevcut Çocuk Sokağı’nın memnuniyet, istek ve önerilere göre revize edilmesi, yeni yapılacak olan Çocuk Sokağı planlanmaları ile Esenler Belediyesi’nin yapacağı çalışmalar için hangi hizmetlere nerelerde önem verilmesi, projelerde tüm kullanıcıların tam katılımı konusunda yol gösterici özelliktedir. Ayrıca araştırma sonuçlarının Esenler Belediyesi’nin yanı sıra diğer belediyelere, kamu kuruluşlarına ve bundan sonra yapılacak olan çalışmalara da katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Kullanıcı tercihleri belirlenirken insanların, çeşitli tipteki mal ve hizmetlere olan talep, beklenti ve görüşlerinin, zamana ve yöreye bağlı olarak değişebileceği akılda tutulmalıdır. Kullanıcıların görüş ve tercihleri, karar vericiler için yönlendirici nitelikte değer taşımaktadır. Bu türden kullanıcı fikirleri de yapılacak anket çalışmaları ve çeşitli istatistiksel değerlendirme yöntemleri ile belirlenmelidir ve elde edilen sonuçlar duyurulmalı paylaşılmalıdır. Araştırmanın örneklemini oluşturan Esenler Çocuk Sokağında Okul Öncesi Eğitim alan 4 yaş grubu 89 çocuk,5 yaş grubu 91 çocuk (101 kız, 79 erkek) dış mekân tasarımına yönelik beklentileri ile Öğrencilerin Yaş ve Cinsiyet bağımsız değişkenleri arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığı incelenmiştir. FAS Duygular Ölçeği’nin 1 sorusu kullanılarak çocukların memnuniyetlerinin ifade edilmesi sağlanmıştır.
Esenler Esma Biltaci Anne Çocuk Kampüsünden okul öncesi eğitim alan 140 tane 4 yaşında öğrenci ve 75 tane 5 yaşında öğrenci toplamda 215 öğrenci bulunmaktadır. TEÇGE Mahalle Memnuniyet Ölçeği ise tesadüfi örnekleme yöntemi kullanılarak bu öğrencilerden 165 tanesinin Annesi ile Demografik özelliklere göre memnuniyet düzeyleri arasındaki farklılık olup olmadığı konusunun incelenmesi için gerçekleştirilmiştir.
Elde edilen verilerin analizi için bir takım tanımlayıcı (frekanslar, yüzde analizi) ve açıklayıcı (ki-kare testi) istatistikler kullanılarak ortaya çıkan sonuçlar tablolar halinde özetlenmiş ve gerekli yorumlar yapılmıştır. Cinsiyet ile açık veya kapalı alan tercihi, çevreleme elemanı tuğla tercihleri, çöp kutularının kırmızı renk olması tercihleri, çöp kutularının mavi renk olması tercihleri, yer (zemin) asfalt tercihleri, çiçeklik varlığı için ahşap tercihi, çiçeklik varlığı için beton çiçeklik tercihi, spor alanı için futbol tercihi, spor alanı için yüzme tercihi, oyun aleti için çoklu oyun grubu tercihi, oyun aleti için oyun treni tercihi, oyun aleti için tırmanma ağı tercihi, oyun aleti için köprü tercihi, sosyal kültürel faaliyetlere ve eğitime yönelik alanlar için resim yapma alanı tercihi arasında anlamlı fark bulunmuştur.
Yaş ile açık veya kapalı alan tercihleri, yer (zemin) çim zemin tercihleri, sanata dayalı alan için karalama panosu tercihi, sanata dayalı alan için küçük aktivite alanları tercihi, su alanı için sulu oyun elemanı tercihi, su alanı için çeşme tercihi, malzeme olarak oturma birimleri için metal bank ya da doğal kütük tercihleri, çiçeklik varlığı için galvaniz tercihi, çiçeklik varlığı için beton çiçeklik tercihi, spor alanı için yüzme tercihi, spor alanı için basketbol tercihi, spor aletleri için karın kası güçlendirme aleti tercihi, spor aletleri tercih etme, seçenekler dışında diğer bir spor aleti tercihi, sek sek, labirent, denge gibi sert zeminde oynanabilecek oyun alanı tercihi, oyun aleti için çoklu oyun grubu tercihi, oyun aleti için zıp zıp tercihi arasındaki, oyun aleti için döner platform tercihi, oyun aleti için kaydırak tercihi, sosyal kültürel faaliyetlere ve eğitime yönelik alanlar için amfi tiyatro alanı tercihi, sosyal kültürel faaliyetlere ve eğitime yönelik alanlar için satranç alanı tercihi arasında anlamlı fark bulunmuştur.
Annelerin yaş, eğitim, doğum yeri, oturdukları evin mülkiyet durumu, oturdukları evin yapısal durumu, sahip oldukları çocuk sayısı, evlendiğinden beri taşınma durumu, daha önceki oturulan evin bu mahalleye olan uzaklığı durumu, mahallede oturma süresi bağımsız değişkenleri ile annenin yaşadığı mahalleyi ne derece destekleyici olarak algıladığını, mahallenin sosyal ve fiziksel yapısını ve mahalledeki fiziksel kaynakları memnuniyeti arasında anlamlı fark bulunmuştur.
