Eklenme tarihi 10 Kasım 2017
Hz. Ömer (a.s)’in Şehircilik Anlayışı
Esenler Belediyesi Prof. Dr. Sadettin Ökten Şehir Düşünce Merkezi, Dr. Kadir Topbaş Kültür Sanat Merkezi’nde “Hz. Ömer ve Şehircilik Anlayışı” konulu bir panel düzenledi. Esenler Belediye Başkan Yardımcısı Nihat Karataş’ın da takip ettiği panelde, Hz. Ömer’in şehircilik anlayışı ve Medine’nin şehirleşme süreci ile bu sürecin günümüz şehirlerine yansımaları, “Hz. Ömer ve Şehircilik Anlayışı” konuşuldu.
MUHACİR VE ARAP KÜLTÜRÜ ŞEHİRCİLİĞİ GÖSTERİYOR
Panelin moderatörlüğünü yapan 29 Mayıs Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Fayda yaptı. “Hz. Ömer Döneminde Kentlerde Müslüman – Gayri Müslim İlişkileri” konulu bir konuşma yapan Prof. Dr. Fayda, Peygamber Efendimiz’in müslüman olan herkesin Medine’ye gelmesini şart koştuğunu hatırlatarak, Mekke’nin fethiyle birlikte hicreti durdurduğunu söyledi. Prof. Dr. Fayda, “Muhacir ve Arap kültürü bizi şehircilik anlayışına götürüyor. Medine, medeni yani şehirde yaşayan demektir. Peygamberimiz Medine gibi bir şehirde peygamberliğini tamamlamıştır” dedi.
VALİLER AYNI ZAMANDA İMAMDI
“Hz. Ömer’in İl Yönetim Geleneği”ni anlatan Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hanefi Palabıyık, “Hz. Peygamber devlet başkanı olarak İslâm Devleti’ni Medine’de kurmuştur ama devletin yapısallaşması ve kurumsallaşması Hz. Ömer zamanında gerçekleşmiştir. İllere valilerin tayin edilmesi Allah Resulü zamanında başlamıştır. Hilafeti temsil eden valilerin en önemli vazifelerinden birisi de camide imamlık yapmaktı. İmamlık, günde beş defa yönetilen halkla iç içe olmak ve onların sorunlarını dinleyebilmek açısından önemlidir. Hz. Ömer valilere denetleme yaparken camide imamlık yapmalarına özellikle dikkat ediyor” ifadelerine yer verdi.
BİR ŞEHİR KURUCUSU: HZ. ÖMER
Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Tahsin Koçyiğit “Bir Şehir Kurucusu ve Bayındırlık Faaliyetleri Yönüyle Hz. Ömer” başlıklı konuşmasında, “Hz. Ömer, İslâm tarihinde çok önemli bir şahsiyet. Peygamber Efendimiz vefat ettiğinde Arap Yarımadası’nda İslâmiyet’i duymayan kimse kalmamıştı. Hz. Ömer döneminde gerek Irak gerekse Suriye civarında fetihler çok hızlı ilerledi. Hz. Ömer döneminde ilk kurulan şehir, Kufe şehridir. Komutanlarını, şehir kurulacak yerin tespiti konusunda bölgelere yönlendiriyor. Hz. Ömer, kendi zamanında kurulan Basra, Kufe, Fustat’ın yerlerinin seçimi ile yakından ilgilendi. Şehir yerlerinin seçiminde, su kaynaklarının ve ekilebilir arazinin yeterli, iklimin ve ulaşım şartlarının uygun, savunmanın kolay, İslamiyet’in yayılmasına ve ticaret kervanlarının gelmesine imkan verecek önemli yollara yakın olmasına dikkat edilirdi” şeklinde konuştu.
KÜLLİYE VE CAMİ MODELLİ ŞEHİRLER
“Hz. Ömer Dönemi Mimari ve Şehirciliğin Gelişimi ve Karakteristik Özellikleri” üzerine yaptığı konuşmada İstanbul Zaim Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Mimar Mehmet Şimşek Deniz ise, Hz. Ömer’in kurduğu şehirleri ticari ihtisaslaşma üzerine kurduğunu belirterek, “Hz. Ömer döneminde iletişim ve ulaşımın da kolay olması açısından genellikle nehir kenarlarında şehirleşme yapılıyordu. Merkez olarak da, külliye ve cami modelli şehir şeması esas alınıyor. Basra şehrinde yapılan konut yapılarına bakıldığında ilk yıllarda tek katlı olarak inşa ediliyor. Bu konutlar taştan ve kerpiçten yapılıyordu” dedi.
