Kent Kültürü

Giriş

“Toplumsal davranış” ve sosyoloji her zaman siyasal ve kültürel alanlarda çeşitli tartışmalara neden olmuştur. Bireyle devlet, devletle sanatçılara ait sınıf kurumları ve belli amaçla sanatın kabiliyetlerinden faydalanmak, bu tartışmaların temel düşüncelerini ortaya koymuştur. Genelde sanatın yarattığı çekicilik, toplumla ilgilenen bütün alanların dikkatini çekmiştir.

Bazı dini, siyasi eğitim merkezleri, söz konusu kabiliyeti göze alarak konunun etraflıca araştırılmasını, incelenmesini ve değerlendirilmesini önermektedirler. Aynı zamanda onlar -doğal olarak- yapısal teveccühlerinin yanı sıra, kuramsal araştırmaların sonuçlarını düzenledikleri planlarda yerleştirmektedirler. Örneğin; dünya çapında belediyelere ait kurumlarda, kültürel faaliyetlerin yapılması için ofisler ve gereken araştırma merkezleri açılmaktadır.*

Belki bu yüzden birey, halk ve toplumla ilgilenen bütün gerçek ve hukuki kişiler, sanatın toplumdaki etkisini -yönlendirmek ve bu konuya destek vermek amacıyla- ölçmektedirler. Düşünce odaları dâhil, fikir üretim merkezleri, sanatla toplum arasındaki bağları araştırmak için yeni yöntemler bulmalıdırlar.

Amaç

Şehirleşme ve kentleşme kapsamında kültürel, toplumsal, sanatsal ve eğitim alanlarını kapsayan bu çalışmanın genel amacını şöyle özetleyebiliriz:

• Sanatın potansiyellerini tanımak ve toplumun ondan istifadesini sağlamanın yollarını araştırmak,
• Kentsel hayatta önemsenen toplumsal davranışların sanatsal alanlarda oluşumu ve yönlendirilmesi,
• Kentsel hayatta sanat anlayışını yoğunlaştırmak için değerli sanat eserlerine destek vermek planı,
• Araştırıma alanında şehir ve sanat arasındaki çeşitli bağların tanınması ve güçlendirilmesi,
• Şehirlerdeki hayat düşüncesinin sanatçılar tarafından önemsenmesi ve böylece halk arasında geliştirilmesi,
• Toplumla sanatçının arasındaki ilişkinin güçlendirilmesi,
• Kültürel kuramlarının toplumda algılanması ve ona bağlı tekniklerin araştırılması,
• Şehir kültürünü tanımak ve sonuçları kültürel planlara aktarmak,
• Eğlenmekle, öğrenmek, terbiye ve toplumsal hayatın kriterlerini yükseltmek,
• Kültürel yöneticilik,
• Resmi kurumlarda kültürel görüşler üzerinde yapılan danışmanlıklarda aktif rol almak.

Konular ve Alanlar

Toplumla sanat arasındaki kavramsal meseleler, konular ve alanlar bu araştırmada yer alacaktır. Bunlardan bazıları şöyledir:

• Şehir yöneticiliğinde sanat ve sanat sektörü,
• Sanat camiasının yönlendirilmesi,
• Sanat anlayışının toplumda güçlendirilmesi,
• Kalkınma meselesinde sanatın rolü,
• Kitlesel sanatların mahiyeti,
• Kültürel kurallar, halk, iktidar ve toplumsal davranışlar,
• Sanatla siyasetin bağları,
• Sanatta eğlence mi eğitim mi yoksa bilgilendirmek mi?,
• Mekân, sanat eseri ve seyirci,
• Sanat alanında özel sektörün yatırım yapmasını kolaylaştırmak yollarının arayışı,
• Sanat ürünüyle endüstri ürünlerinin arasındaki rekabet meselesinin çeşitli boyutlarının değerlendirilmesi ve onun bilinmeyen yönlerinin açığa kavuşturulması,
• Sanatla kurallar ve kanunlar arasında bağların araştırılması ve kültürel kalkınmasında bu meselenin önemi,
• İstanbul’da yapılan sanatsal faaliyetlerinin değerlendirilmesi ve incelenmesi.

Muhataplar

Bu projenin sonunda elde olunacak sonuçlar, konuyla ilgilenen devlet kurumlarına verilecektir. İlaveten, söz konusu sonuçlar, şehir meselesiyle ilgilenen benzeri oturumlarda gündeme getirilebilir. Onların bazıları:

• Toplumsal araştırma merkezleri.
• Sanatçılar.
• Sanat yönlü dergiler ve gazeteler.
• Konuyla ilgilenen halk kitleleri.
• Belediyeler gibi şehir yöneticilikleri.
• Belediyelere bağlı eğitim merkezleri.
• Akademik kurumlardır.

Yöntem

Bu proje çerçevesinde genel konseyde belirlenen konular üzere yıllık planlama yapıldıktan sonra, uzman toplantı her ay bir defa yapılacaktır. Toplantıdan önce konuyla alakalı yazılmış resmi raporlar, makaleler ve araştırmalar, başka kaynaklardan toplanan yazılar, düzenlenip üyeler arasında dağıtılacaktır. Yöntemin faaliyetlerini ise şöyle sıralayabiliriz:

• Toplantıya katılacak uzman üyeleri belirlemek,
• İlk toplantıyı yaparak yıllık programı belirlemek,
• Onunla paralel, gereken bilgilerin (internet üzerinden, yayınlanan makaleler ve kitaplar, resmi raporlar) toplanması,
• Üyelere arasında bu bilgilerin dağıtılması,
• Belli sonuçlara varmak için toplantıların düzenli bir şekilde yapılması,
• Araştırılması gereken konuların tekrar taranması,
• Her ay bir kere yapılan bu toplantıların sonunda elde edilen, sonuç gereken kurumlara gönderilmesi,
• Söz konusu kurumların düşünceleri ve değerlendirmeleri alındıktan sonra gereken düzeltmeler yapılacak ve toplantıya önerilecektir,
• Elde edilecek veriler projenin nihai ürünü olacaktır.

Dikkat

• Bu projeyle proje müdürü hariç, toplantı sekreteri, araştırmacılar ve idari işler yetkilisi olmak üzere üç uzman ilgilenecektir.
• Toplantı esenler belediyesine ait düşünce odalarında yapılacaktır.
• Uzman üyeler çeşitli sanat dallarında, sosyoloji, kültür ve belediyeye ait kurumlardan seçilmelidir.

* Tahran Belediyesi’nde, şehirle ilgili çeşitli kurumların yanı sıra, sanat ve kültürle ilgilenen başka kurumlar bulunmaktadır. Sazman-i Ferhengi Huneri (kültür ve sanat kurumu) başlığıyla faaliyet eden bu merkezde sanat üretimi ve onunla ilgili toplumsal boyutlu araştırmalar da yapılmaktadır.