Herkes İçin Dost Kentler
Atölyenin Amacı
21.yy’daki gündemde kentsel yaşanabilirlik genel başlığında çevre koşulları, ekolojik dengeler, demokratik, eşitlikçi ve sürdürülebilir toplumsal yarar ve tasarım tartışılmaktadır. Günümüzdeki bu tartışmaların omurgası ise “evrensel tasarım” olgusu üzerinde gelişmektedir. Evrensel tasarım tüm insanlar tarafından kullanılabilen ürün ve çevrenin tasarımıdır. Evrensel tasarımı diğer tasarım terminolojilerinden ayrıştıran “fiziksel olduğu kadar sosyal yapıya da odaklanması” ve “bir ürünü binayla ya da şehirle bütünleştiren ve herkes için kullanılır olmasını hedefleyen bir tasarım” olmasıdır. Evrensel tasarım kavramında konu edilen sadece engelli insanlar değil, tüm insanlar basitçe “herkes”dir.
Birleşmiş Milletler (UN-Habitat) tarafından 1949 tarih ve 7217 sayı ile yayınladığı “İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi”ne göre; herkes, ırk, renk, cinsiyet, yaş, dil, din, siyasal veya başka bir görüş, ulusal veya sosyal köken, mülkiyet, doğuş veya herhangi başka bir ayrım gözetmeksizin eşittir ve bütün haklardan ve özgürlüklerden yararlanabilmelidir.
Birleşmiş milletler ile birlikte diğer bütün uluslar arası kuruluşların (UNICEF, Dünya Sağlık Örgütü WHO vb) ortak çabası “Herkes için Güvenli ve Dost Kentler”in planlanması ve yönetimidir.
Bu ana gerekçelere temellenen “Herkes için Dost Kentler” atölyesi de özellikle yerel yönetimler düzleminde dost kent olabilme ortak kurgusunu tartışmayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda önerilen alt konu başlıklarında herkes genel başlığı dezavantajlı grupların “Kadın, Çocuk, Engelli, Yaşlı ve Yaya” alt kimliklerinde değerlendirilecek ve sunuşlarla detaylandırılacaktır.
Hedefler
Atölye kapsamında genel amaca hizmet edecek alt hedefler aşağıdaki şekilde tanımlanmıştır:
- “Herkes için dost kentler” ana kurgusuna dikkat çekmek kentlerin geleceği üzerinde bir ana hedef vurgusunu yapmak,
- Herkes için tasarım olgusunu farklı tanım içeriğiyle gündeme getirmek ve duyurmak,
- Dezavantajlı grupları “Kadın, çocuk, yaşlı, engelli” özelinde tartışmak ve temel haklarına dikkat çekmek,
- Engelsiz bir kent için en önemli kamusal mekan olana sokak ve sokak kullanımını bu gruplar özelinde değerlendirmek ve öneriler geliştirmek,
- Araştırmalar üzerinden gelinen sonuçları bir kitap olarak yayınlamak ve yerel yönetimlere bir yönergeyi “Dost Kentler” başlığında sunmaktır.
Önem ve Gerekçeler
Bu atölye, bugüne kadar “çocuk dostu kentler”, “kadın dostu kentler”, “engelli dostu kentler”, “yaşlı dostu kentler”, “yaya dostu kentler” özelinde yapılan değerlendirme ve önerileri “herkes” üst başlığında toplamayı ve gerçekte kentlerin geleceğinde bu ayrışmadan çok bütünleşmeye ve dezavantajlı grupların tümüne hizmet etmesi gereğine ve önemine dikkat çekmeyi planlamaktadır.
Hedef ve Kitle
- Yerel yönetimlerdeki siyasetçiler,
- Yerel ve merkezi yönetimdeki bürokratlar ve teknokratlar,
- Alanda çalışan akademisyenler ve araştırmacılar,
- Sosyal sorumluluk kapsamında ilgilenen STK’lar,
- Kentle ilgili çalışma yapan kamu kurumları, kuruluşlar, basın ve yayın organları ve STK’lar bu atölyenin hedef kitlesidir.
Yöntem / Teknik
Bu atölyenin iki farklı çalışma biçimiyle gerçekleştirilmesi planlanmaktadır. Bunlar atölye toplantıları ve masa başı çalışmasıdır. İlki atölye grubunun kendi arasında yaptığı gerek masa başı çalışmalarının değerlendirildiği gerekse alandaki isimlerin kendi uzmanlıklarını paylaştığı değerlendirme toplantılarıdır. İkincisi ise atölye programı öncesinde atölye grubunun önerileriyle gerçekleştirilecek Esenler Belediyesi kapsamında yerinde yürütülecek araştırma atölyeleri / çalıştay ya da çalıştaylardır.
Uygulama Adımları
- Atölye Toplantıları
Atölye kapsamında toplam dört adet değerlendirme toplantısının yapılması planlanmaktadır. Bu toplantıların ilk üçünde atölye sonucunda ortaya çıkacak ürünlerin içeriği, yöntemi, kapsam ve sınırlılıkları belirlenecektir. Ayrıca katılımcıların her birinin hazırlayacakları çalışmalara da bu atölyelerde karar verilecektir.
- Masa Başı Çalışmaları
Atölye katılımcıları değerlendirme toplantılarında belirlenen ve kendileri üzerine düşen görevleri gerek mevcut kaynaklar üzerinden gerekse saha çalışması yaparak hazırlayacaklardır.
- Belediye Yetkililerine Sunumun Yapılması
Atölyenin taslak çalışması belediye yetkilileri ile paylaşılarak onların da görüşleri alınacak ve ilgili beklentiler doğrultusunda yapılan çalışma revize edilerek son hali verilecektir.
- Atölyenin Yayına Dönüştürülmesi
Atölye çalışması tamamlandıktan sonra bir kitap ile yayımlanması planlanmaktadır.
Katılımcılar
Kişiler | Alanlar | İşler |
Doç. Dr. Hatice AYATAÇ | İTÜ Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlaması Bölümü | Atölye Yürütücüsü “Herkes için dost kentler” |
Zeynep Pınar GENÇ | İTÜ Mimarlık Fakültesi (Doktora Öğrencisi) |
Atölye Asistanı “Çalıştaylar sorumlusu” |
Doç. Dr. A. Nilay EVCİL | İstanbul Beykent Üniversitesi | Atölye Katılımcısı “Engelsiz dostu kentler” |
Doç. Dr. Yasemin ÇAKIRER ÖZSERVET | Marmara Üniversitesi | Atölye Katılımcısı “Çocuk dostu kentler” |
Doç. Dr. Kevser ÜSTÜNDAĞ | Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, | Atölye Katılımcısı “Yaya dostu kentler” |
Doç. Dr. Cemile TİFTİK | İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü | Atölye Katılımcısı “Kadın dostu kentler” |
Doç. Dr. Nilgün ÇOLPAN ERKAN | YTÜ, Şehir ve Bölge Planlaması Bölümü | Atölye Katılımcısı “Yaşlı dostu kentler” |
Atölye Katılımcılarından Beklentiler
Bu atölye çalışmasına katılanların asgari aşağıdaki çalışmaları yapmaları beklenmektedir:
- Atölye kapsamında yapılacak tüm toplantılara katılmaları (en az 2, en fazla 4),
- Araştırmaları sonucunda raporlarını / makalelerini / bölümlerini yazmaları,
- Diğer atölye katılımcılarının metinlerini okuyarak değerlendirmelerini ilgili kişiyle paylaşmaları.
Zamanlama / Zaman Planı
İş | Tarih | Açıklama |
Tanışma ve 1. atölye toplantısı | Mart 2015 | Bu toplantıda atölye üyeleri birbirleriyle tanışarak atölye kapsamında ele alınan içerik görüşülecektir. |
2. atölye toplantısı | Nisan 2015 | Konularla ilgili gelinen son durum ve değerlendirmeler yapılacaktır. Çalıştay kapsamları görüşülecektir. |
3. atölye toplantısı | Mayıs 2015 | Belediye yetkililerine sunum yapılarak hazırlanması planlanan “Herkes İçin Dost Kentler” yayını içeriği ve çalıştay organizasyonları görüşülecektir. |
4. atölye toplantısı | Haziran 2015 | Metin hazırlanarak atölye yürütücüsüne ve asistanına gönderilecektir. |
Temmuz- Ağustos 2015 | Kitabın basımı ve atölye sunum formatının sunumu | |
Eylül 2015 | Atölye çalışması ve sunuş |
Bütçe
Bütçe Kalemleri 1 |
Kişi Sayısı |
Birim Ücret |
Çalışma süresi |
Toplam |
Atölye Yürütücüsü |
1 |
|
9 ay |
|
Atölye Katılımcıları |
5 |
|
6 ay |
|
Atölye Asistanı |
1 |
|
6 ay |
|
Atölye yardımcıları – öğrenci |
2 veya 4 |
|
3 ay |
Atölye Sonuçlarının Yaygınlaştırılması
Atölye sonuçlarının yaygınlaştırılması için aşağıda belirtilen çalışmaların yapılması planlanmaktadır:
- Atölye sonunda hazırlanacak yayın veya yayınların, Çalıştay sonuçlarının Esenler Belediyesi’nin yetkilileri ile paylaşılması,
- Atölye sonunda hazırlanacak yayın veya yayınların üniversite kütüphaneleri ile paylaşılması,
- Atölye sonuçlarının gelecekteki olası sempozyum ya da toplantılara zemin oluşturacak şekilde yazılı ve görsel medyada paylaşılmasıdır.
https://esenler.bel.tr/sehir-dusunce/yayinlar/herkes-icin-dost-kentler/
2. Çalışma Toplantısı
Yerel Yöneticiler Gözünden Çocuk Çalıştayı
Çocuk Gözüyle Esenler : Mahallemi Fotoğraflıyorum Çocuk Atölyesi
Herkes İçin Dost Kentler Atölyesi Sunum Toplantısı