Eklenme tarihi 27 Kasım 2018

ABONE OL

Bir Şehir, Bir Düşünür: Endülüs Ve İbn-i Bacce

Dr. Ertuğrul Ökten, “Şehirler ve Düşünürleri” programında, Endülüslü filozof İbn-i Bacce ve Endülüs’ün sosyal ve tarihi kimliği üzerine bir şehir okuması gerçekleştirdi.

Esenler Belediyesi Kültür İşleri Müdürlüğü’nün “Şeyh Edebali Kültür Sanat Sezonu” etkinlikleri kapsamında düzenlediği “Şehirler ve Düşünürleri” programı, Dr. Ertuğrul Ökten’in anlatımıyla gerçekleşti. Dr. Kadir Topbaş Kültür Sanat Merkezi’nde gerçekleşen programda, Endülüs şehrinin ilim ve bilim tarihi üzerinde etkili olan unsurlar ve Endülüslü filozof İbn-i Bacce üzerine konuşuldu.

YENİ TOPLUM ÇEŞİT ÇEŞİT İNSANLA OLUŞTU

Endülüs Müslümanlarının siyasi tarihiyle, düşünsel, kültürel ve sanatsal tarihlerinin paralel ilerlemediğini aktaran Ökten, Endülüs’te Müslüman devletlerin çöküş anına kadar ilim ve fikir alanında son derece zengin bir dünya hakimken, siyasi ve askeri yönden düşüşte olduğunu söyledi. İbn-i Bacce gibi düşünürlerin Endülüs bölgesinde ortaya çıkışında etkili olan sosyal şartlara da değinen Ökten bölgeyle ilgili şunları anlattı:

“Endülüs bugünkü İspanya ve Portekiz’in yer aldığı adanın ismidir. Müslüman orduları bu bölgeleri çok erken fethetmeye başlamıştır. Bu bölgede düşünürlerin yaygın olarak ortaya çıkmalarında etken olan sosyal yapıya bakıldığında bölge halkının bu kapsamda önemli bir yeri olduğu görülür. Bu topraklar fethedildiğinde yerel halk, Hristiyanlar, Yahudiler ve bu topluluğa ek olarak sonradan Müslüman olan kişiler oldu. Bu insan çeşitliliği kaynaşıyor ve yeni bir toplum yaratıyor. Arapça, Latince ve yerel dillerin çeşitliliği de düşünce ve ilmin gelişmesinde insan çeşitliliği kadar önem arz ediyor.”

O’NA GÖRE BÜTÜN BİLİMLER PSİKOLOJİYE DAYANIR

İbn-i Bacce’nin kimilerine göre Endülüs’ün ilk yetkin filozofu olduğunu söyleyen Ökten, “Endülüs’te ilmin seyrine baktığımızda önce matematik bilimlerinin hakim olduğunu görüyoruz. Daha sonra mantık ve ondan sonra da felsefe ve metafiziğin hakim olduğu bir dönem geldi. İbn-i Bacce bu dönemin öncü ismiydi. Nefis incelemesine önem veriyor. Günümüz için nefis incelemesine belki psikoloji diyebiliriz. Aslında nefsi incelemek insanı incelemektir. Bacce, psikoloji bütün ilimler içerisinde metafizikten sonra en önemli ilimdir, diyor. Bu İslâm, ilim ve düşünce alanında çok görülebilecek bir fikir değil. Genelde metafizikten sonra kelam ilmini ikinci sıraya koyar alimler. Bacce ise, ‘Bütün bilimler psikolojiye dayanmak zorundadır’ der çünkü O’na göre nefsi anlamadan diğer ilimleri anlayamazsınız. Bu fikir günümüz için de oldukça sağlam bir ifadedir” ifadelerine yer verdi.